Create your own web pages in minutes...
Create your own web pages in minutes...
Aan de aanwezigheid van de Amerikanen op de vliegbasis kwam in 1994 een einde, omdat de spanningen tussen Oost en West Europa na de val van de Muur in 1989 sterk waren afgenomen. Nadat de Amerikanen in 1994 vertrokken waren kreeg de vliegbasis een andere bestemming. Sinds 1 augustus 1994 maakte de Vliegbasis Soesterberg deel uit van de Groep Helikopters Koninklijke Luchtmacht. In juni 1995 werd deze naam veranderd in de Tactische Helikoptergroep Koninklijke Luchtmacht.
Op 12 november 2008 heeft op de bakermat van de Koninklijke Luchtmacht de officiele sluitingsceremonie plaatsgevonden. Beelden hiervan kunt u zien als u op foto hieronder klikt. De basis moest sluiten wegens bezuinigingen. Het materieel is overgebracht naar de vliegbasis in Gilze-Rijen. Het nieuwe Nationaal Militair museum (een combinatie van het Militaire Luchtvaart Museum en het Legermuseum in Delft) heeft een plek gekregen op het terrein en een deel van de voormalige vliegbasis wordt natuurgebied. Een klein deel, het voormalige Amerikaanse gedeelte, blijft militair gebied. Ook zullen er woningen gebouwd worden. Op 12 juni 2009 is het eigendom van de basis in handen gekomen van de provincie Utrecht en heeft de vliegbasis haar functie als militair vliegveld verloren. Met de overdracht aan de provincie is een definitief einde gekomen aan de lange militaire status van het gebied. Sinds 15 december 2017 is het Utrechts Landschap eigenaar van Park Vliegbasis Soesterberg.
De Vliegbasis Soesterberg was de eerste belangrijke militaire vliegbasis van Nederland. Vanwege het feit dat de Nederlandse militaire luchtvaart hier haar ontstaan vond werd de vliegbasis Soesterberg ook wel "De Bakermat" genoemd. In 1910 richtte de automobielfirma Verwey en Lugard uit Den Haag in de buurt van Soesterberg een heideveld in als burgervliegveld. Frits Koolhoven, de beroemde luchtvaartpionier en vliegtuigbouwer, maakte op Soesterberg op de 2e Paasdag 1911 de eerste proefvlucht met zijn zelfgebouwde vliegtuig de ´Heidevogel´.
In 1911 kregen vier infanterie-officieren toestemming van de Minister van Oorlog Colijn, om een vliegeropleiding te volgen. Vooruitlopend op de oprichting van een militaire luchtvaartafdeling, kocht de Staat der Nederlanden op 28 maart 1913 het vliegterrein bij Soesterberg. Op 16 april van dat jaar tekende H.M. Koningin Wilhelmina het Koninklijke Besluit nr. 29, waarbij met ingang van 1 juli 1913 de Luchtvaart Afdeling (LVA) werd opgericht.
De eerste commandant was de landmachtkapitein der Genie H. Walaardt Sacré. De organisatie en het materieel waren nog uiterst bescheiden. Er werd gevlogen met het gehuurde vliegtuig 'de Brik'. De vliegbasis bestond aanvankelijk uit een heideveld met enkele houten gebouwtjes, maar veranderde al snel in een volwaardig vliegveld met werkplaatsen en kantoren.
Het wegsteken van de heide, omstreeks 1900. De aanleg van de start- en landingsbaan
Vanaf 1944 werd de vliegbasis Soesterberg en haar omgeving regelmatig gebombardeerd door Britse en Amerikaanse bommenwerpers.
En aan het eind van de Tweede Wereldoorlog werd de vliegbasis volledig verwoest. Wat nog niet door de geallieerde bommen was verwoest werd alsnog door de vertrekkende Duitsers afgemaakt. Pas op 15 augustus 1951 was de basis weer operationeel.
Vanaf 1951 zijn diverse squadrons op vliegbasis Soesterberg gestationeerd geweest. Er is onder andere gevlogen met de Spitfire, de Meteor, de Hunter en de F-27. Het 298 squadron van Vliegbasis Soesterberg heeft van 1950 tot eind 1951 met de Auster gevlogen. Na afwezigheid van enige jaren heeft dit squadron van 1969 tot mei 1995 met de Alouette III gevlogen. Sinds december 1995 zijn deze helikopters vervangen door de Chinook transporthelikopters. Daarnaast was sinds 1996 het 300 squadron, uitgerust met Cougar- en Alouette III helikopters, op de vliegbasis gestationeerd. Alle helikoptersquadrons vallen nu onder het Defensie Helikopter Commando (DHC) van Vliegbasis Gilze-Rijen. Op deze basis zitten 6 squadrons. Daarnaast zitten 3 squadrons op Maritiem Vliegkamp De Kooy.
Van 16 november 1954 tot medio 1994 heeft de ´32nd Fighter Group´ van de Amerikaanse luchtmacht gebruik gemaakt van de Vliegbasis Soesterberg. Amerikaanse militairen en hun gezinnen bepaalden jarenlang het beeld van Vliegbasis Soesterberg en omgeving.
Afscheid van de laatste Amerikaanse F15's voor de Zulu-hal van de vliegbasis in 1994
In 1910 werden er al vliegdemonstraties gehouden op de vliegbasis. De "Aviateur" Henrie Wijnmalen was een van de deelnemers en wereldrecordhouder van het vliegen op een hoogte van 2800 meter! Tegen betaling van 50 cent kon je op de derde rang genieten van de vliegdemonstraties.
Koninigin Wilhelmina bezocht op 14 oktober 1913 de vliegbasis. De vliegers Van Heijst, Versteeg en Cobijn vlogen een kwartier lang voor haar. Op 3 juli 1914 vindt het eerste ongeluk met dodelijke afloop op Soesterberg plaats. Luitenant Spandau verongelukte nadat zijn toestel was neergestort.
Filmopname van een van de eerste militaire vluchten boven de vliegbasis Soesterberg in 1913
.jpg)
"The day of the Eagle"
Krantenartilkel naar aanleiding van de komst van de eerste F15 van het 32e Tactical Fighter Squadron op de vliegbasis soesterberg.
De heer Mulder beschrijft in 1980 de periode 1949 tot 1958 waarbij hij onder andere stilstaat bij de komst van de eerste straaljagers op de vliegbasis. Het zijn drie getypte vellen papier die zeer de moeite waard zijn om te lezen. Ik heb ze gecombineerd tot een pdf-bestand. Klik op de tekst om het hele verhaal te lezen.
De vliegbasis Soesterberg onderging in de Tweede Wereldoorlog grote veranderingen in de fysieke vormen, maar de functie van vliegveld bleef gelijk. Het oppervlak werd vergroot, het vliegveld werd gemoderniseerd en de bebouwing uitgebreid. De Duitsers kapten veel bomen en plaatsten zowel hangaars als ook schuilplaatsen. De vliegbasis werd een "Fliegerhorst" met veel faciliteiten. Zo was er een munitieopslag, een opslag voor mijnen en voor torpedo's. De veranderingen bij de vliegbasis werden veroorzaakt door het feit dat Soesterberg belangrijk was voor de Slag om Engeland (10 juli 1940 tot 30 oktober 1940) het had een strategische ligging ten opzichte van Engeland. De stevige bodem van de vliegbasis en het feit dat er grote hangaars stonden maakten de basis geschikt voor de zware Duitse bommenwerpers zoals de Dornier Do 217. Nadat de Slag om Engeland verloren was veranderde de functie in een oefenbasis. Ook hier hangt het grote oppervlak van de vliegbasis mee samen, de naastgelegen gebieden werden gebruikt bij oefeningen (in bombardementen) waar veel oppervlak voor nodig was. Doordat het oorlogstijd was kon de Duitse bezetter de benodigde veranderingen en sloop gemakkelijk doorvoeren. Maar aan de andere kant was het daardoor ook nodig de vliegbasis te beschermen door het af te scheiden van de omgeving met prikkeldraad. En de militaire bebouwing kreeg een heel ander uiterlijk (Heimatstil), doordat camouflage noodzakelijk was.
Opname van een T5 Bommenwerper in 1938/1939. Het is niet bekend of deze ooit operationeel is geweest.
Zeldzame opname van een G 1 Jachtvliegtuig in 1938 of 1939.
Opname van een Fokker F8 bommenwerper. Hij gooide stalen kogels af in plaats van bommen.
Hieronder een aantal unieke filmpjes van vliegtuigen boven Soesterberg in de beginjaren van de Vliegbasis.
Klik op de foto om de film te starten.
2020 @ Hans van Breukelen
Historie van de vliegbasis
